Wiktor Gładysz został wybrany Naczelnikiem Związku Polskich Gimnastycznych Towarzystw Sokolich w Państwie Niemieckim na zjeździe w Inowrocławiu w 1893 roku. Ówczesne jego obowiązki najlepiej charakteryzowała pełna nazwa jego funkcji – naczelnik ćwiczeń gimnastycznych. W czasie jego największej aktywności związkowej, w dużej mierze dzięki jego pracy, organizacja szybko wzrastała. Kiedy zakładano związek obejmował on 9 gniazd. Związek nosił początkowo nazwę: “Związek Sokołów Wielkopolskich”. W r. 1895 Związek liczył już 26 gniazd, w tym gniazda z Berlin i Charlottenburgu, wobec czego nazwę zmieniono na: “Związek Sokołów Polskich w Państwie Niemieckim”. Z końcem 1896 r. organizacja liczy już 36 gniazd. W relacji ze zjazdu związku w Poznaniu z 1896 roku, opublikowanej w „Postępie” z 18 VIII 1896 r. czytamy: „Ćwiczących “Sokołów” było do trzystu i miło było patrzeć na ten zastęp ludzi zdrowych i krzepkich, jak swobodnie, lekko i zwinnie swe ćwiczenia gimnastykowali. Przede wszystkim ćwiczenia zbiorowe dobrze wypadły pod komendą naczelnika p. Gładysza. Postawa, pewność siebie, zręczne zwroty, akuratność, oto cechowały wszystkich ćwiczących. Niektóre trudne ćwiczenia, dokonane z łatwością po prostu w podziw wprawiały publiczność, która nie szczędziła też oklasków”. Powszechny aplauz dla sprawności ćwiczących był najlepszym motorem dla wzrostu szeregów organizacji i tworzenia nowych kół. Być może nie tylko ze względu na patriotyczny charakter aktywności ale także ze względu na powszechne uwielbienie młodych dam dla sprawnych, męskich ciał „Sokołów”.

Rozwój gimnastyki hamował stosunek władz państwowych wobec towarzystw gimnastycznych sokolich, a przede wszystkim systematyczne ograniczanie ich aktywności poprzez wydawanie decyzji administracyjnych, zakazujących zabaw pod gołym niebem, połączonych z ćwiczeniami gimnastycznymi. Wydawane powszechnie zakazy pochodów, a nawet zakazy zlotów, urządzanych w celu publicznych popisów gimnastycznych bywały łamane, co kończyło się procesami sądowymi i wymierzaniem wysokich kar grzywny, a czasami i aresztu. W tej sytuacji realizacja zadań naczelnika była nadzwyczaj trudna. Zwłaszcza, że było nich naprawdę sporo.

Do jego obowiązków należało: rozpisywanie, tzn. zadawanie gniazdom związkowym ćwiczeń na każdy rok, czyli sezon zlotów; dopilnowywanie, aby ćwiczenia te były wykonywane; lustrowanie gniazd celem sprawdzenia, czy i jak ćwiczenia są wykonywane; prowadzenie statystyki ćwiczeń; przeprowadzenie ćwiczeń na zlotach. Celem wypełnienia tych zadań, było układane na każdy rok nowego ćwiczenia, które rozsyłano gniazdom. Większą część tychże ćwiczeń przedrukował “Przewodnik gimnastyczny”.

Aby zapewnić sprawny obieg informacji naczelnik zwoływał zjazdy naczelników kół, połączone z lekcjami praktycznymi. Celem sprawdzenia ćwiczeń, tylko w latach 1895-1897 odbył Naczelnik Związku około 40 podróży lustracyjnych, odwiedzając każde gniazdo. Na zlotach w Szamotułach, Bydgoszczy, Poznaniu, Chełmży, Śremie, Miłosławiu i Inowrocławiu kierował ćwiczeniami pokazowymi. Dopilnowanie wypełniania regulaminu, szczególnie stroju i ubioru ćwiczebnego należało również do czynności naczelnika Związku. Na zlotach Gładysz był także instruktorem gimnastyki dla ćwiczących. Należy podkreślić, że cała ta praca była wykonywana społecznie. W 1901 roku został zastąpiony na stanowisku naczelnika przez młodszego z druhów, służąc mu jednak radą i wiedzą jako zastępca naczelnika. W 1901 roku uczestniczył w zjeździe „Sokoła” w Pradze czeskiej. Jednocześnie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Poznaniu idąc za prądem czasu i uznając konieczność ćwiczenia ciała tak samo dla płci żeńskiej jak męskiej, postanowiło utworzyć osobny oddział gimnastyczny dla pań. Kierownictwo nad tym oddziałem powierzono znanemu i doświadczonemu w sprawach gimnastycznych druhowi Gładyszowi, który dołożył wszelkich starań, ażeby urozmaiconymi i przystępnymi ćwiczeniami zachęcić panie do gorliwego uczestnictwa. Nastąpić jednak musiała, z powodu trudności stawianych ze strony magistratu, dłuższa przerwa, którą udało usunąć dopiero po wielkich i czasochłonnych zabiegach.

W 1903 roku Gładysz uczestniczył wraz z delegacją z Wielkopolski w zjeździe „Sokoła” we Lwowie. Przez kolejne lata sprawował funkcję zastępcy naczelnika i nadal służył sercem i umiejętnościami organizacji. Czym dla „Sokoła” lwowskiego byli Dobrzański i Durski, tym dla Sokolstwa zaboru niemieckiego byli Chrzanowski i Gładysz. Dzięki ich energii, wytrwałości, niezmordowanej pracy i umiłowaniu ideałów sokolich – Sokolstwo w zaborze niemieckim pomimo wielkich przeciwności nie upadło, przetrwało złe chwile i rozwinęło się szeroko. A przeciwności tych było nie mało. Rząd niemiecki, uważając, zresztą zupełnie słusznie, Sokolstwo za ostoję polskości, za krzewiciela ducha narodowego, starał się zahamować jego rozwój przez gnębienie wszelkiego rodzaju szykanami. Zakazywano nie tylko zlotów, ale nawet zabaw i zebrań towarzyskich, nie pozwalano na pochody, na noszenie mundurów, na opiekowanie się młodzieżą. Rozwiązywano gniazda za najmniejsze przewinienia, wytaczano za byle co procesy karne działaczom sokolim. „Sokoła” zaliczono do Związków politycznych, wskutek czego wszelki współudział w akcji sokolej został kobietom zabroniony. Wszystko to jednak nie zgasiło ducha sokolego, choć  utrudniało pracę. „Sokół” w zaborze niemieckim musiał ograniczyć się do ram sali ćwiczebnej, ale też pracę w tej sali prowadził dzielnie, z całym uporem i zawziętością.

Gniazda w myśl rezolucji, powziętej w 26 marca 1905 r. rozszerzyły swą działalność na teren oświaty narodowej. W gniazdach uczono nie tylko gimnastyki; uczono poprawnie mówić, czytać i pisać po polsku, uczono dziejów ojczystych, wpajano umiłowanie swego narodu, rozwijano dumę i odporność narodowe. I właśnie po roku 1905, mimo dochodzących do zenitu ucisku i szykan rządowych, szeregi sokole zaczęły się szybko zwiększać. Gdy w roku 1908 weszła w życie nowa ustawa o stowarzyszeniach, ucisk władz nieco złagodziła, szeregi sokole jeszcze prędzej zapełniać się zaczęły. Sprawozdanie Związku za rok 1913 wykazuje 291 gniazd, zgrupowanych w 13 okręgach, z 12.042 członkami, w czym 5.802 ćwiczących; nadmienić jednak należy, że na tak poważne liczby złożyły się z znacznej mierze koła w Niemczech, gdzie w 185 gniazdach było aktywnych 7302 członków, w tym 3397 ćwiczących.

Przy okazji celebry 25 rocznicy powstania „Sokoła” w Wielkopolsce nadano Gładyszowi – zasłużonemu dla rozwoju gimnastyki długoletniemu naczelnikowi, honorowe członkostwo związku, a przemawiający wówczas druh Bernard Chrzanowski, prezes gniazda poznańskiego, nazwał go ucieleśnieniem spokojnej wytrwałości, niezrażającej się żadnym niepowodzeniem. Od roku 1911 był zastępca naczelnika Związku Wielkopolskiego Towarzystw Sokolich liczącego wówczas 91 gniazd z łączną liczbą 11.863 członków z Wielkopolski, Śląska, Prus Królewskich oraz z ośrodków polskich w Niemczech. W czasie I wojny światowej nie został powołany do armii niemieckiej. Przez cały czas jej trwania pozostawał na stanowisku naczelnika „Sokoła”, angażując się w pracę wychowawczą i organizacyjną. W roku 1918 odnotowywany był jako honorowy naczelnik organizacji w Wielkopolsce. Tymczasem potęga niemiecka się załamuje, następuje rewolucja listopadowa, a po niej okres dla “Sokola” najpiękniejszy – okres wyzwolenia. Chwila przełomowa znajduje Sokołów na posterunku.

Do Naczelnej Rady Ludowej należeli wybitni członkowie “Sokoła”: dr. Bolesław Krysiewicz, Bernard Chrzanowski, dr. Czesław Meissner, dr. Celestyn Rydlewski, a gdy powstaje Straż  Ludowa, komendę jej objęli sokoli. Wreszcie w pamiętnym dniu 27 grudnia – pierwsza krew powstańcza przelana na ulicach Poznania – to była krew sokola Franciszka Ratajczaka i Antoniego Andrzejewskiego. Sokolstwo z trzech byłych zaborów łączy się w jeden związek, który nadaje najzasłużeńszym Sokołom poznańskim: Chrzanowskiemu, Gładyszowi, Rzepeckiemu i Powidzkiemu – najwyższe odznaczenie: członkostwo honorowe Związku. Wiktor Gładysz w strukturach „Sokoła” był aktywny aż do II wojny światowej. Jako radny wchodził w skład Przewodnictwa Dzielnicy przez wiele lat (od 1927 do 1933 roku). Jako senior otwierał zjazdy, a swoje doświadczenie spożytkowywał w pracach Rady Okręgu Poznańskiego Towarzystw Sokolich (1932). Jeszcze w 1938 roku wchodził w skład władz Dzielnicy Wielkopolskiej “Sokoła”.

Chwalebna działalność „Sokoła” była aktywnością w pełni społeczną. Jego aktywność zawodowa była nie mniej chwalebna, a osiągane sukcesy spektakularne. Po ukończeniu praktyki (1886) w firmie R. Barcikowski przeszedł w szybkim tempie przez wszystkie szczeble kariery kupieckiej i już w roku 1891 został kierownikiem drogerii. Przekształcił ją na skład hurtowy, jedyny wówczas tego rodzaju hurt polski w zaborze pruskim. W roku 1901 przeniósł przedsiębiorstwo do nowych obszernych pomieszczeń. Od 1909 r. towarzystwo z ograniczoną poręką, a od 1917 (1919) towarzystwo akcyjne.

Był udziałowcem, a później akcjonariuszem spółki R. Barcikowski. Zorganizował przy firmie fabrykację lekarstw i specyfików oraz zamienił przedsiębiorstwo w wielką spółkę akcyjną. W 1920 roku był w ścisłym trzyosobowym zarządzie firmy. W roku obrachunkowym 1921-1922 zasiadał w komisji rewizyjnej spółki R. Barcikowski S.A. Później zasiadał w jej radzie nadzorczej (1929). Niestety, rozwijająca się od kilku lat choroba, wyjazd na długą kurację (1921-22), dewaluacja, doprowadziły do utraty kontroli nad przedsiębiorstwem (1922). Jednak także później, aż do początku II wojny światowej zasiadał w Radzie Nadzorczej Firmy R. Barcikowski S.A.

Jednocześnie niezwykle aktywnie angażował się w pracę w organizacjach zawodowych. Gdy w roku 1897 powołano w Poznaniu Związek Drogistów Polskich w Państwie Niemieckim, został wybrany jego sekretarzem i przez lat 39 pozostawał nieomal bez przerwy członkiem jego Zarządu. Był inicjatorem i realizatorem powstania w roku 1912 Szkoły Drogeryjnej przy Miejskiej Szkole Handlowej w Poznaniu. Towarzystwo, odciągając od szkół i związków niemieckich młodzież polską, kształciło ją zawodowo i rozbudzało w niej równocześnie świadomość narodową i patriotyzm. W dowód uznania Towarzystwo mianowało go w 1910 r. członkiem honorowym, a w 1922 r. swym prezesem honorowym.

W grudniu 1918 r. został wybrany wiceprezesem, a od 1921 r. pełnił obowiązki Prezesa Związku Drogistów. Gdy w roku 1900 powołano do życia Towarzystwo Młodych Drogerzystów w Poznaniu, jako jeden z głównych jego inicjatorów i założycieli, zostaje nie tylko gorliwym członkiem nowego zrzeszenia, lecz w latach od 1902 do 1919 był jego prezesem, a w 1922 r. prezesem honorowym Obwodu Poznańskiego. Zjazd Delegatów Związku Drogerzystów R. P. w roku 1933 powziął uchwałę, mocą której uczcił niepomierne zasługi Seniora Gładysza, trwałym pomnikiem. Utworzono specjalny fundusz i wyłoniono Komitet Letniska imienia Wiktora Gładysza. Od 1911 roku był członkiem Korporacji Kupców Chrześcijańskich w Poznaniu (1918). W 1atach 1919-23 rozciągnął działalność Związku Drogerzystów na całą Polskę, doprowadzając do rozszerzenia nazwy o Rzeczpospolitą Polską. W organizacji tej  funkcję prezesa pełnił do roku 1939. Był ponadto współzałożycielem szeregu szkół drogeryjnych, głównie w Polsce zachodniej. Został też przewodniczącym Komisji, która służyła fachową pomocą Z. Lewandowskiemu przy opracowaniu „Polskiego słownictwa w zakresie chemii, farmacji i lecznictwa” (t. I P. 1914). Na jubileuszowym, 25. Zjeździe Związku Drogerzystów Chrześcijan w 1922 roku, będąc wówczas prezesem związku, został z woli zjazdu jego członkiem honorowym.

Był również członkiem (od 1919 r.) Izby Przemysłowo-Handlowej w byłej dzielnicy pruskiej w Grupie II: „Wielki handel oraz proceder transportowy i ubezpieczeniowy”, wybranym z VII. okręgu wyborczego, obejmującego powiaty: poznański miejski, wschodnio-poznański i zachodnio-poznański. Był także wiceprezesem Wielkopolskiego Związku Chrześcijańskich Zrzeszeń Kupieckich (1934). Wchodził w skład komitetu redakcyjnego tygodników „Drogerzysta” (1919-33) i „Wiadomości Drogistowskich” (1933-39); zamieszczał w tych pismach liczne artykuły. Pisał też do „Młodego Drogerzysty” (1922-24), „Świata kupieckiego”, jak również do „Kalendarza-notatnika drogeryjno-farmaceutycznego” (1922-39). Związek mianował go swoim członkiem honorowym, a następnie honorowym prezesem, w trakcie swego 50-lecia. W 1947 r., wyróżnił go złotą odznaką i potwierdził członkostwo honorowe. W okresie międzywojennym pełnił ponadto w Poznaniu funkcje: członka zarządu w Hurtowni Perfumeryjnej, członka rady nadzorczej w Izbie Przem.-Handlowej oraz w Banku Hipotecznym; był zastępcą prezesa rady nadzorczej firmy R. Barcikowski, v-prezesem Związku Właścicieli Domów i Nieruchomości, radnym m. Poznania z ramienia Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego przez lat kilkanaście oraz udzielał się w in. organizacjach. Wykazywał wciąż wielką ofiarność na cele społeczne. Był członkiem Rady Związku Towarzystw Kupieckich, od 1924 roku wchodząc w skład jej zarządu. Był też członkiem komisji rewizyjnej Związku Obrony Kupiectwa Polskiego w Poznaniu (1931). W latach 30. XX w. stał się aktywnym członkiem-seniorem Korporacji Kupców Chrześcijan. Brał udział w Nadzwyczajnym Zjeździe Delegatów Związku Towarzystw Kupieckich w Poznaniu w 1931 roku. Był wieloletnim członkiem zarządu Wielkopolskiego Związku Chrześcijańskich Zrzeszeń Kupieckich (do 1937 roku). Po roku 1937, ze względu na pogarszający się stan zdrowia, ograniczył swoją aktywność organizacyjną do sporadycznych wystąpień nie kandydując w kolejnych wyborach do władz. Był także długoletnim członkiem Towarzystwie Właścicieli Domów i Nieruchomości, zasiadając także w jego Radzie Zawiadowczej (1928-?).

Został trzykrotnie wybrany do Rady Miasta Poznania (w wyborach 1930, 1934 i 1938 roku). Uczestniczył w pracach komisji rachunkowo-kasowej i komisji wyborczej. Był członkiem, Klubu Narodowego w Radzie Miejskiej Poznania.

Do wybuchu II wojny światowej mieszkał w Poznaniu przy ul. Ratajczaka 19. Po wkroczeniu Niemców do Poznania, 17 XII 1939 r. został zatrzymany (Poznań, Ritterstr.19 W.5) i osadzony w obozie przesiedleńczym Poznań-Główna. Następnie został wywieziony wraz z żoną do Generalnego Gubernatorstwa (lista transportowa 16 s. 7). Przeszedł gehennę Powstania Warszawskiego i tułaczkę popowstaniową. Ostatnie lata przebywał w Poznaniu. Zmarł 12 VIII 1951 r. w Buku i tam został pochowany.

W 1894 r. poślubił Wandę Helenę z d. Goławiecką (ur. 20 V 1873, córkę Cezarego i Wandy z d. Głębockiej, zmarłą w 1952 r.). Była ona także aktywną działaczką społeczną, a za pracę sokolą przez trzy dziesiątki lat została odznaczona związkową odznaką zaszczytną. Z żoną wychował pięć córek i dwóch synów. Między nimi: Maria Petrycka (ur. 26 III 1899, zm. 1974), Bolesław Sylwester (ur. 31 XII 1911, zm. 29 V 1966), Mieczysław (działacz plebiscytowy na Górnym Śląsku, absolwent W.S.H. w Poznaniu i pracownik oddziału firmy R. Barcikowski w Gdyni, zginął pod Radomiem w kampanii wrześniowej 1939 r. na czele plutonu 65 p.p.).

Odznaczenia: Złoty Krzyż Zasługi, Order Odrodzenia Polski, Krzyż Niepodległości (przyznany na posiedzeniu Komitetu w dn. 25 VI 1938 r. Legitymacja nr. 34289).

Źródła: Źródła: USC Poznań, wpis 98 / 1894; APP, zesp. 1760/0, R. Barcikowski, Spółka Akcyjna w Poznaniu; WBH szufladka GLEN-GLOW; USC Poznań Księga Ślubów wpis 98/1894; Parafia Katolicka Poznań – par.św. Marii Magdaleny wpis 19/1894; Parafia Katolicka Kamionna Księga Ślubów wpis 10/1860; Orędownik, 1910.08.18 R.40 Nr188, s. 5; Tygodnik Handlowy, R. 13, 1931, nr 43, s. 8; R. 19, 1936, nr 17, s. 8; R. 19, 1936, nr 11, s. 10; R. 13, 1931, nr 19, s. 4; R. 14, 1932, nr 34, s. 2; Plater L., Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Księztwa Poznańskiego, Lipsk 1846, s. 257; Postęp 1904.07.05 R.15 Nr151, s. 2-3; Gazeta Poranna 2 Grosze. R. 12, 1924, nr 189 (4178), s. 6; Gazeta Poranna 2 Grosze. R. 12, 1924, nr 189 (4178), s. 6; Goniec Wielkopolski, 1901.02.20 R.25 Nr42, s. 3; Kurier Poznański, 10 XII 1920 r., Rok XV, nr 284; Postęp 1903.06.17 R.14 Nr135, s. 2; Postęp 1901.07.05 R.12 Nr151, s. 2; Jutro, 1937.01.03 R.2 Nr1(18), s. 8;

Goniec Wielkopolski, 1901.01.20 R.25 Nr17, s. 3; Roczne Sprawozdanie Dzielnicy Wielkopolskiej Związku Towarzystw Gimnastycznych “Sokół” w Polsce za czas od 1 stycznia do 31 grudnia 1927, s. 5; Orędownik, 1936.10.04 R.66 Nr231, s. 3; Goniec Wielkopolski, 1901.02.10 R.25 Nr34, s. 3; Postęp 1896.08.18 R.7 Nr188, s. 1; Kupiec-Świat Kupiecki, 1938.05.01 R.32 Nr19; Na otwarcie Międzynarodowych Targów Poznańskich, s. 10; Orędownik, 1934.05.03 R.64 Nr100, s. 6; Wielkopolanin 1900.02.10 R.18 Nr32, s. 2; Kupiec-Świat Kupiecki, 1936.06.04 R.30 Nr23; Na VIII Targi Katowickie 30 V 14 VI 1936, s. 13; Kupiec-Świat Kupiecki, 1937.03.19 R.31 Nr12, s. 8; Przewodnik Gimnastyczny “Sokół”,  1898.04 R.18 Nr4, s. 11; Sprawozdanie Związku Towarzystw Kupieckich z siedzibą w Poznaniu za rok 1924, s. 8,9; Orędownik, 1935.05.07 R.65 Nr105, s. 2; Orędownik, 1935.05.01 R.65 Nr101, s. 5; Roczne Sprawozdanie Dzielnicy Wielkopolskiej Związku Towarzystw Gimnastycznych “Sokół” w Polsce za czas od 1 stycznia 1936 do 31 grudnia 1936 przedłożone Zjazdowi Rady Dzielnicowej w dniu 25 kwietnia 1937 w Poznaniu, s. 5; Roczne Sprawozdanie Dzielnicy Wielkopolskiej Związku Towarzystw Gimnastycznych “Sokół” w Polsce za czas od 1 stycznia 1933 do 31 grudnia 1933 przedłożone Zjazdowi Rady Dzielnicowej w dniu 15 kwietnia 1934r. w Poznaniu, s. 4; Przewodnik Gimnastyczny “Sokół”, 1911.07 R.31 Nr7, s. 51; Przewodnik Gimnastyczny “Sokół”, 1899.10 R.19 Nr10, s. 7; Przewodnik Gimnastyczny “Sokół”, 1898.05 R.18 Nr5, s. 10; Postęp 1918.05.01 R.29 Nr100, s. 2; Kupiec-Świat Kupiecki, 1931.10.02 R.25 Nr40, s. 9; Przewodnik Gimnastyczny “Sokół”, 1898.03 R.18 Nr3, s. 35; Nowy Kurjer, 1928.04.26 R.39 Nr97, s. 6; Postęp, 1919.01.22 R.30 Nr17, s. 2; Tygodnik Handlowy, R. 13, 1931, nr 43, s. 8; R. 19, 1936, nr 17, s. 8; R. 19, 1936, nr 11, s. 10; R. 13, 1931, nr 19, s. 4; R. 14, 1932, nr 34, s. 2; Plater L., Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Księztwa Poznańskiego, Lipsk 1846, s. 257; Postęp 1904.07.05 R.15 Nr151, s. 2-3; Gazeta Poranna 2 Grosze. R. 12, 1924, nr 189 (4178), s. 6; Gazeta Poranna 2 Grosze. R. 12, 1924, nr 189 (4178), s. 6; Goniec Wielkopolski, 1901.02.20 R.25 Nr42, s. 3; Kurier Poznański, 10 XII 1920 r., Rok XV, nr 284; Postęp 1903.06.17 R.14 Nr135, s. 2; Postęp 1901.07.05 R.12 Nr151, s. 2; Jutro, 1937.01.03 R.2 Nr1(18), s. 8; Goniec Wielkopolski, 1901.01.20 R.25 Nr17, s. 3; Roczne Sprawozdanie Dzielnicy Wielkopolskiej Związku Towarzystw Gimnastycznych “Sokół” w Polsce za czas od 1 stycznia do 31 grudnia 1927, s. 5; Orędownik, 1936.10.04 R.66 Nr231, s. 3; Goniec Wielkopolski, 1901.02.10 R.25 Nr34, s. 3; Postęp 1896.08.18 R.7 Nr188, s. 1; Kupiec-Świat Kupiecki, 1938.05.01 R.32 Nr19; Na otwarcie Międzynarodowych Targów Poznańskich, s. 10; Orędownik, 1934.05.03 R.64 Nr100, s. 6; Wielkopolanin 1900.02.10 R.18 Nr32, s. 2; Kupiec-Świat Kupiecki, 1936.06.04 R.30 Nr23; Na VIII Targi Katowickie 30 V 14 VI 1936, s. 13; Kupiec-Świat Kupiecki, 1937.03.19 R.31 Nr12, s. 8; Przewodnik Gimnastyczny “Sokół”,  1898.04 R.18 Nr4, s. 11; Sprawozdanie Związku Towarzystw Kupieckich z siedzibą w Poznaniu za rok 1924, s. 8,9; Orędownik, 1935.05.07 R.65 Nr105, s. 2; Orędownik, 1935.05.01 R.65 Nr101, s. 5; Roczne Sprawozdanie Dzielnicy Wielkopolskiej Związku Towarzystw Gimnastycznych “Sokół” w Polsce za czas od 1 stycznia 1936 do 31 grudnia 1936 przedłożone Zjazdowi Rady Dzielnicowej w dniu 25 kwietnia 1937 w Poznaniu, s. 5; Roczne Sprawozdanie Dzielnicy Wielkopolskiej Związku Towarzystw Gimnastycznych “Sokół” w Polsce za czas od 1 stycznia 1933 do 31 grudnia 1933 przedłożone Zjazdowi Rady Dzielnicowej w dniu 15 kwietnia 1934r. w Poznaniu, s. 4; Przewodnik Gimnastyczny “Sokół”, 1911.07 R.31 Nr7, s. 51; Przewodnik Gimnastyczny “Sokół”, 1899.10 R.19 Nr10, s. 7; Przewodnik Gimnastyczny “Sokół”, 1898.05 R.18 Nr5, s. 10; Postęp 1918.05.01 R.29 Nr100, s. 2; Kupiec-Świat Kupiecki, 1931.10.02 R.25 Nr40, s. 9; Przewodnik Gimnastyczny “Sokół”, 1898.03 R.18 Nr3, s. 35; Nowy Kurjer, 1928.04.26 R.39 Nr97, s. 6; Postęp, 1919.01.22 R.30 Nr17, s. 2;Kupiec-Świat Kupiecki, 1932.08.13 R.26 Nr33, s. 8;1936.12.24 R.30 Nr52, s. 644; Korporacya Kupców Chrześcijańskich w Poznaniu sprawozdanie za rok 1916-17; s.5, Korporacya Kupców Chrześcijańskich w Poznaniu sprawozdanie za rok 1913/14, s,.5; Orędownik Urzędowy Powiatu Zachodnio-Poznańskiego 1923.05.24 R.36 Nr21, s. 4; Goniec Wielkopolski, 1901.06.04 R.25 Nr126, s. 3; Przegląd Perfumeryjny, 1934.08 R.2 Nr8, s. 1; 1933.02 R.1 Nr2, s. 7; Postęp, 1922.05.27 R.33 Nr118, s. 3; Nowy Kurjer 1933.03.25 R.44 Nr70-A, s. 8; Kupiec, 1929.12.07 R.23 Nr49, s. 11-13; Kupiec-Świat Kupiecki, 1936.05.28 R.30 Nr22; Na VIII Targi Katowickie 30 V 14 VI 1936, s. 268,269; Goniec Wielkopolski, 1927.10.19 R.50 Nr240, s. 3; Nowy Kurjer, 1932.08.09 R.43 Nr181, s. 7; Roczne Sprawozdanie Dzielnicy Wielkopolskiej Związku Towarzystw Gimnastycznych “Sokół” za czas od 1 stycznia 1938 do 31 grudnia 1938r. przedłożone Zjazdowi Rady Dzielnicowej w dniu 7 maja 1939r. w Poznaniu, s. 10; Goniec Wielkopolski: najtańsze pismo codzienne dla wszystkich stanów 1895.08.06 R.19 Nr178, s. 2; Sokół. Organ Dzielnic Wielkopolskiej i Pomorskiej Związku Sokołów Polskich 1926.04.25 R.35 Nr8, s. 6; Korporacya Kupców Chrześcijańskich w Poznaniu sprawozdanie za rok 1914=15, s. 4; Korporacya Kupców Chrześcijańskich w Poznaniu sprawozdanie za rok 1911/12, s. 2; Przegląd Perfumeryjny, 1934.01 R.2 Nr 1; Praca. 1918.08.04 R.22 nr31, s. 482; Praca, 1900.09.09 R.4 nr 37, s. 15; Kurjer Poznański R.23, nr 219 (12 maja 1928). S. 4; Postęp 1918.12.17 R.29 Nr 289, s. 3; Postęp 1918.12.03 R.29 Nr277, s. 3; Nowy Kurjer, 1932.03.08 R.43 Nr55, s. 7; Nowy Kurjer, 1929.09.10 R.40 Nr208, s. 5; Orędownik Polski 1933.09.19 R.63 Nr215, s. 8; Sprawozdanie Zarządu Stołecznego Miasta Poznania za czas od 1 kwietnia 1932 do 31 marca 1933, s. 8; Sprawozdanie Zarządu Stołecznego Miasta Poznania za czas od 1 kwietnia 1931 do 31 marca 1932, s. 6; Sprawozdanie Zarządu Stołecznego Miasta Poznania za czas od 1 kwietnia 1933 do 31 marca 1934, s. 5; Sprawozdanie Zarządu Stołecznego Miasta Poznania za czas od 1 kwietnia 1930 do 31 marca 1931, s. 4; Sprawozdanie Zarządu Stołecznego Miasta Poznania za czas od 1 kwietnia 1929 do 31 marca 1930, s. 6; Orędownik, 1938.10.27 R.68 Nr248, s. 6; Rocznik Polskiego Przemysłu i Handlu: połączone wydawnictwa: “Rocznik Informacyjny o Spółkach Akcyjnych w Polsce” i “Polski Przemysł i Handel (Rynek Polski)”. R. 4, 1934, s. 402; Rocznik Polskiego Przemysłu i Handlu : połączone wydawnictwa: “Rocznik Informacyjny o Spółkach Akcyjnych w Polsce” i “Polski Przemysł i Handel (Rynek Polski)”. R. 6, 1938, s. 359; Rocznik Informacyjny o Spółkach Akcyjnych w Polsce. R. 1, 1929, s. 312; Roczne Sprawozdanie Dzielnicy Wielkopolskiej Związku Towarzystw Gimnastycznych “Sokół” za czas od 1 stycznia 1938 do 31 grudnia 1938r. przedłożone Zjazdowi Rady Dzielnicowej w dniu 7 maja 1939r. w Poznaniu; Pięćdziesięciolecie Organizacyjnego Ruchu Drogistowskiego w Polsce: 1897 -1947: jednodniówka “Wiadomości Drogistowskich”, wydawn. Zrzeszenia Drogistów R.P.; Dziennik Poznański, R. 51, nr 241, 21 X 1909, s. 2; Rocznik Informacyjny o Spółkach Akcyjnych w Polsce. R. 2, 1930; “Kurier Poznański”10 grudnia 1920 r., Rok XV, nr 284. S. 4; Nowy Kurjer 1933.09.19 R.44 Nr 215, s. 6; Przewodnik Gimnastyczny „Sokoł”, R. 16, nr 11, październik 1896, s. 11; Przewodnik Gimnastyczny “Sokół”: organ Towarzystw Gimnastycznych 1890.05 R.10 Nr5, s. 38; Kurier Poznański, 18 stycznia 1923 r., Nr 11, Rok XVIII, s. 6;Przewodnik Gimnastyczny “Sokół”, 1914.05 R.34 Nr5, s. 8; Kurier Poznański, 1934.01.04 R.29 nr 4, s. 3;Studia nad dziejami Wielkopolski. T. 3 1890-1914, s. 138; Kalendarz Sokoli 1913., s. 104-110; Kalendarz Sokoli 1911. S. 89; Gładysz W. Nauka gimnastyki sokolej. Poznań, 1897; Rutowska Maria, Lager Glowna Niemiecki obóz przesiedleńczy na Główne w Poznaniu dla ludności polskiej (1939-1940), Instytut Zachodni Poznań, 2008; Terech M., Zarys dziejów Sokolstwa Polskiego, Warszawa 1932; Kamionnna w dolinie Kamionki. Pod redakcją W. Łęckiego, Kamionna 2011, s. 89-90; Polski Słownik Biograficzny t. 8 s. 99 GŁADYSZ Wiktor (1866-1951) kupiec, przemysłowiec; Zarys Historii Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” – w 150. Rocznicę powstania (1867-2017), Kancelaria Senatu, Kwiecień 2017; e-kartoteka.net/1000/14440/745 (dostęp 10 XII 2020);

Roman Chalasz©2020