Stanisław Ceglarek – jedno nazwisko – trzech zapomnianych bohaterów

Wertując onegdaj akta Koła Związku Weteranów Powstań Narodowych 1914/19 w Kwilczu, w protokole z rocznego zebrania z dnia 26 stycznia 1936 r. natrafiłem na króciutką wzmiankę, która bardzo mnie poruszyła i długi czas była zagadką, której nie potrafiłem rozwikłać. „Przez koło (w Kwilczu) otrzymał zasiłek w kwocie 11,60 zł p. Ceglarek z Kwilcza, ojciec poległego powstańca odznaczonego Krzyżem „Virtuti Militari”. Tyle cytat. Znając przywileje przysługujące bohaterom odznaczonym Virtuti Militari, mimo dziesiątek lat jakie upłynęły od tych wydarzeń poczułem głęboki smutek a nawet rodzaj zażenowania. Kwota w jakiej udzielono pomoc rodzinie bohatera była … właśnie jak ona była. Tak jak bohater i jego pamięć zostali potraktowani wówczas, tak traktujemy go, i innych bohaterów powstania wielkopolskiego także dzisiaj.

 Nie znalazłszy informacji u lokalnych badaczy, w muzeach ani na pomnikach przeprowadziłem szczegółowe poszukiwania. Dodatkowej motywacji dostarczało i znane od wieków w okolicy nazwisko i liczni przedstawiciele bujnie rozrodzonej familii obecni na mojej liście bohaterów Almanachu Powstańców i Bojowników Niepodległości Ziemi Sierakowsko – Międzychodzkiej. Apele o pomoc publikowane na FB i w prasie nie wniosły żadnych nowych tropów. Chociaż nikt z żywych nie mógł mi udzielić pomocy znalazłem ją w dostępnych archiwach. Odrobina cierpliwości zaowocowała ostatecznie sukcesem przynajmniej takim, że nieznany kawaler Virtuti Militari został zidentyfikowany i chociaż nadal nie znalazł swojego miejsca na żadnym z pomników odżył przynajmniej w mojej świadomości.

Ceglarek Stanisław

Urodził się  21 kwietnia 1895 r. w Kwilczu. Był synem Walentego i Franciszki z domu Wąchalska. Poległ w 1919 roku. Nie odszukałem miejsca śmierci i nie znam miejsca pochówku. Nie ma nawet symbolicznego grobu. Szeregowy. Ochotnik. Powstaniec z 1. kompanii 7. pułku Strzelców Wielkopolskich. Zamieszkały Kwilcz. Po zmianach organizacyjnych Wojsk Wielkopolskich żołnierz 61. Pułku Piechoty. Zweryfikowany jako Powstaniec Wielkopolski pośmiertnie 3 września 1936 r. Również pośmiertnie i honorowo wpisany na listę członków koła Kwilcz Związku Weteranów Postań Narodowych R. P. 1914/19. (To jedyny znany mi przypadek pośmiertnej weryfikacji i wpisania na listę członków organizacji kombatanckiej).W Archiwum Badań nad Historią Powstania Wielkopolskiego akta zapisane pod numerem 18746. Odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari V klasy. Więcej informacji o tym bohaterze znaleźć zapewne można w jego teczce personalnej przechowywanej w Wojskowym Biurze Historycznym (dawniej Centralnym Archiwum Wojskowym) w Warszawie jednak szczupłość własnych środków i niepokonywalna niechęć samorządów do pomocy w badaniach nie pozwoliła dotrzeć do teczki I.482.54-4564, VM.

Źódła :

Akt urodzenia: APP zespół 1900, sygn.. 62, c.53; Zarys historii wojennej 61. pułku piechoty; APP, Akta kwileckiego koła Związku Powstańców Wielkopolskich z lat 1936-39, sgn. 259; APP, Akta Powstania Wielkopolskiego. Imienne spisy powstańców frontu zachodniego, sygn. 42; APP. Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu. Spis zweryfikowanych, Poznań 1936, sygn. 31-33, poz, 11259;

Ceglarek Stanisław

Urodził się  24.04. 1890 r. w Gorzycku Starym (niem. Alt Gorzig) – powiat międzychodzki.

Był synem Andrzeja i Weroniki z domu Witajewska. O tym, że brał udział w Powstaniu Wielkopolskim wnioskuję z faktu, że zachowała się jego teczka „powstańcza” w Wojskowym Biurze Historycznym. W miejscu swojego zamieszkania był szanowanym i aktywnym członkiem społeczności. Był między innymi radcą sierot na gminę Muchocin zamianowanym w 1928 roku, oraz członkiem Rady Szkolnej w Muchocinie. Był robotnikiem, pracował jako palacz. W czasie II wojny został aresztowany 4 czerwca 1941 r. w Muchocinie. Od momentu aresztowania do 9 marca 1942 r. był więziony w Legnica (Liegnitz), a następnie w więzieniu w Szamotułach (24 lipca – 8 sierpnia 1942 r.) i w Forcie VII w Poznaniu. Dnia 23 kwietnia 1943 r. został deportowany do Obozu Koncentracyjnego w Sachsenhausen (nr więźnia 61564). Uciekający przed zbliżającym się frontem Niemcy ewakuowali więźniów przeważnie w morderczym marszu przez styczniowe mrozy. Ewakuowany e do Obozu Koncentracyjnego w Bergen Belsen, Stanisław zmarł w nim 17 stycznia 1945 r.

Źródła :

Międzychodzka Księga Śmierci  – Międzychód 1997, s. 14; Akt zgonu II/109 wystawiony przez Urząd Miasta Bergen Belsen; straty.pl (d.22 IV 2014); Orędownik Międzychodzki 3 VIII 1933 r.. r. 9 nr 34; Orędownik Międzychodzki 18 XI 1928 r. r.4, nr 45; Niezbadana teczka Ceglarka Stanisława spoczywa w CAW – I.487.10677.

Ceglarek Stanisław

Urodzony 11 września 1892 r. w Liniach. Był synem Józefa i Marianny z domu Cebernik. Miał czterech braci i trzy siostry. W Powstaniu Wielkopolskim walczył w stopniu kaprala. Był robotnikiem lub rolnikiem – różne źródła różnorako definiują jego profesję, zapewne był po prostu robotnikiem rolnym. Mieszkał w Rozbitku w powiecie międzychodzkim. Był członkiem koła Kwilcz Związku Powstańców Wielkopolskich od 3 I 1935 r. Był także członkiem koła Kwilcz Związku Weteranów Powstań Narodowych 1914-1919. Został zweryfikowany 14 I 1937 r. Archiwum Badań nad Historią Powstania Wielkopolskiego 20628. Jego wniosek o odznaczenie Medalem Niepodległości 31 I 1938 odrzucono. Zmarł  7 marca 1945 r. Został pochowany w Kwilczu.

Źródła :

APP, Ewidencja członków Związku Weteranów Powstań Narodowych RP, sygn.. 884,  45 (nr 16985); APP, Związek Powstańców Wielkopolskich. sygn. 884/45; APP, Spis zweryfikowanych 9100 – 13620; Zachowała się jego teczka personalna w CAW – I.487.10678 (niezbadana).

Poszukujemy informacji i zdjęć do uzupełnienia tych (i oczywiście innych) biogramów.

6 myśli na “Stanisław Ceglarek – jedno nazwisko – trzech zapomnianych bohaterów”

  1. Jak dobrze że przywraca Pan pamięć ludzi, którzy gotowi byli stanąć do walki o niepodległość, każdy wg swego stanu i możliwości. Tracili zdrowie, niektórzy życie. Zasługują na pamięć.

  2. Ceglarek Stanisław

    Urodził się 21 kwietnia 1895 r. w Kwilczu. Był synem Walentego i Franciszki z domu Wąchalska. Poległ w 1919 roku. — Romanie na liście strat z 1936 roku Ceglarków mamy 3, ale tylko 1 zginął w 1919 i może tu – jak t w czasie wojennej zawieruchy wkradł się błąd, bo lista podaje imię WALENTY!
    Walentych w spisach PW mamy 5 ale żaden nie zginął w okresie 1919-1920, zatem może błędnie przypisano imię syna do ojca? I ciekawostka, ale o tym pewnie wiesz – rodzony brat Stanisława był także PW – nomen omen na imię było Mu … a jakże Walenty

  3. Jest jeszcze jeden Stanisław Ceglarek chyba że to któryś z opisanych powyżej ale z jakimiś błędami bo daty na nagrobku się nie pokrywają. Mój pra pra dziadek, również Powstaniec Wielkopolski pochowany we Wronkach.Po powstaniu trafił do obozu koncentracyjnego w Buchenwaldzie samą wojnę przeżył. z tego co wiem gdzieś głęboko w szafie mojej babci są gdzieś jego dokumenty i jakieś odznaczenia.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

jeden × 1 =