Ceglarek Franciszek (1897–1983)

Urodził się 15 XI 1897 r. we wsi Linie w powiecie nowotomyskim. Był synem Józefa i Marianny z d. Cebernik. W dzieciństwie z rodzicami i rodzeństwem przeniósł się do Kubowa. Do szkoły powszechnej uczęszczał w Wituchowie. Z zawodu był rolnikiem, prowadził własne gospodarstwo rolne w Kubowie. W czasie I wojny światowej – od 17 IV 1916 r. do 15 XI 1918 r. – służył w piechocie armii pruskiej, walcząc pod Kolobi, Baronwill i Lunewill.

Po powrocie z frontu jako ochotnik przyłączył się do Powstania Wielkopolskiego. Członek „drużyny wolności”, która 6 I 1919 r. odbyła naradę w kwileckim pałacu i rozpoczęła powstanie pod dowództwem bosmana Stanisława Binkowskiego (opanowali dworzec i pocztę w Kwilczu oraz posterunek żandarmerii w Orzeszkowie). 8 I 1919 r. został zaprzysiężony na wierność Rzeczypospolitej Polskiej. Walczył w bitwach pod Gralewem, Głażewem, Kamionną i Kolnem. Dowódcy oddziałów: por. Biskupski i Kucharski. Dnia 9 I 1919 r. pod dowództwem sierżanta Jana Kani dokonywał rozbiórki toru kolejowego na linii Międzychód–Głażewo. 16 I 1919 r. brał czynny udział w odparciu ataku nieprzyjacielskiego na Kamionnę. 24 I 1919 r. uczestniczył w ciężkiej bitwie i odparciu ataku na Kamionnę. Do jego zadań na polu walki należało obsadzenie posterunków i patrolowanie nocne. 7 II 1919 r. brał czynny udział w ciężkiej bitwie i odparciu ataku nieprzyjacielskiego na Kolno. Nadal był zaangażowany w patrolowanie i przejmowanie posterunków. 11 II 1919 r. uczestniczył w odparciu ataku nieprzyjacielskiego pod ciężkim ogniem artyleryjskim na Gralewo, po którym otrzymał pochwałę od dowódcy za dzielne spisanie się podczas boju.

Ceglarek Franciszek w mundurze Wojsk Wielkopolskich. Ze zbiorów Moniki Pestka Lehmann i Marcina Lehmann

Do 2 IX 1919 r. pozostawał na odcinku Zatom, Kamionna, Gralewo, Zbąszyń, Wolsztyn. W tym czasie jego 2. Pułk Strzelców Wielkopolskich wszedł w skład 56. Pułku Piechoty Wielkopolskiej. W jego szeregach walczył w obronie Ojczyzny z bolszewikami w bitwach pod Koziołkami, Garwolinem, Żabinkami, Słuckiem i Mińskiem. Czas, jaki Franciszek Ceglarek przebywał na frontach różnych wojen (z niespełna dwumiesięczną przerwą), trwał od 17 IV 1916 r. do 12 VII 1921 r., kiedy to został przeniesiony do rezerwy.

Po powrocie z wojny do Kubowa, jak większość ocalałych, został współzałożycielem Towarzystwa Powstańców i Wojaków w Wituchowie, które działało nieprzerwanie od 29 IV 1928 r. aż do wybuchu II wojny światowej. W latach 19331939 pełnił funkcję prezesa koła. Był prezesem koła Kwilcz Towarzystwa Powstańców Wielkopolskich (wybierany 1933, 1936). Był także członkiem gminnej Komisji Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego (1928).

Ceglarek Franciszek i weterani powstania. Ze zbiorów Moniki Pestka Lehmann i Marcina Lehmann.

Po roku 1945 był członkiem PSL i ZBoWiD w Kwilczu. Udzielał się w radzie parafialnej. Często był zapraszany na uroczystości patriotyczne, podczas których wygłaszał odczyty i wspomnienia. Zmarł 13 V 1983 r. w Kubowie i został pochowany na cmentarzu parafialnym w Kwilczu.

Żonaty (ślub 15 XI 1933) z pochodzącą z Lipki koło Nowego Tomyśla Martą z d. Swoboda, z którą miał troje dzieci: Jana, Marię i Józefa.

Odznaczenia: Krzyż Żelazny II klasy, Odznaka Honorowa za Przebyty Czas na Froncie (trzykrotnie), Odznaka Honorowa Frontu Litewsko-Białoruskiego, Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921, Odznaka Pamiątkowa Związku Towarzystw Powstańców i Wojaków „B”, Wielkopolski Krzyż Powstańczy (URP nr 02.19-0.46 z dnia 19 II 1958), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski 5 klasy, Medal 30-lecia Polski Ludowej.

Książka do nabycia: www.expansa.pl

Źródła: APP, zesp. 296, sygn. 800, k. 77; zesp. 1989, sygn. 70: Księga urodzeń, s. 46; Lista odznaczonych WKP, opr. WTG „Gniazdo”; Pestka-Lehmann M., Lehmann M., Powstańcy Wielkopolscy Ziemi Kwileckiej, Kwilcz 2019, s. 35–37; Książka kasowa Towarzystwa Powstańców i Wojaków, koło Wituchowo, udostępniona przez Elżbietę i Waldemara Rymarskich; Powstanie Wielkopolskie 1918–1919, okolicznościowa broszura wydana w 1984 r. z okazji obchodów 65. rocznicy Powstania Wielkopolskiego w gminie Kwilcz; Pestka-Lehmann M., Lehmann M., Dzięki ludziom przetrwał lata… Historia sztandaru Towarzystwa Powstańców i Wojaków z Wituchowa, „Tydzień Międzychodzko-Sierakowski” 2011, nr 49, s. 9; ciż, Ochotnicy z Ziemi Kwileckiej w Powstaniu Wielkopolskim, „Tydzień Międzychodzko-Sierakowski” 2010, nr 17, s. 8; ciż, Zarys dziejów Towarzystwa Powstańców i Wojaków w Wituchowie i jego sztandaru, „Sierakowskie Zeszyty Historyczne” 2016, nr 15, s. 186–190; „Orędownik Urzędowy dla Powiatu Międzychodzkiego”, 5 VII 1928, R. 9, nr 30.

Monika Pestka-Lehmann, Marcin Lehmann, Roman Chalasz

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

pięć + dziewięć =