Bota Franciszek Alfons (1900–1974)

Urodzony 10 października 1900 r. w Poczdamie jako syn Walentego – piekarza i Otylii. Rodzice jego w roku 1919 zakupili dom w Międzychodzie i uruchomili w nim piekarnię. Absolwent średniej szkoły rolniczej i najprawdopodobniej Szkoły Podchorążych Wojsk Łączności w Zegrzu. Mieszkał w Międzychodzie. Był członkiem Towarzystwa Powstańców i Wojaków koło w Międzychodzie. W kadencji zaczynającej się w 1926 roku został wybrany ławnikiem komisji rewizyjnej. Kiedy za zgodą Generalnego Związku Towarzystw Powstańców i Wojaków w Poznaniu powołano do życia nowy Okręg z siedzibą w Międzychodzie, do którego należały towarzystwa w Międzychodzie, Sierakowie, Pniewach, Łowyniu, Ryżynie, Drzewcach, Zatomiu, Kamionnie, Dormowie, Głażewie, razem liczące około 1000 członków, został jego komendantem. Rocznik Oficerski Rezerw z 1934 r. ujmuje go jako figurującego w rejestrach PKU (Powiatowa Komenda Uzupełnień) w Szamotułach z przydziałem do 7. Batalionu Telegraficznego.

Franciszek Bota.

Na liście starszeństwa, wśród oficerów łączności z 1 lipca 1925 r. zajmuje pozycję 12. Po śmierci ojca w 1937 r. prowadził z matką piekarnię w Międzychodzie.

Orędownik Urzędowy dla Powiatu Międzychodzkiego, R. 8, nr 48 , 10 XI 1927 s. 2.
Statut Towarzystwa Powstańców i Wojaków. Zbiory Wielkopolskiej Biblioteki Cyfrowej.

     Uczestnik kampanii wrześniowej 1939 r. w randze podporucznika rezerwy (Dokumentacja PCK odnotowuje mylnie, iż był on podpułkownikiem) w szwadronie łączności Wielkopolskiej Brygady Kawalerii. Obrońca Warszawy. Wzięty do niewoli i osadzony w Oflagu XIB – Braunschweig pod nr 596. Zwolniony 6 grudnia 1939 r. Wraz z rodziną został w grudniu 1939 r. przesiedlony do Sierakowa, gdzie otrzymał nakaz pracy w charakterze księgowego w cegielni. Tam nawiązał kontakt z Bogda­nem Dąbrowskim „Kretem” i wszedł w skład tutejszych struktur ZWZ/AK (Czesław Mierzwicki w swych wspomnieniach pisze: „por. Bota nie był członkiem AK – odmówił złożenia przysięgi”. Mimo swej stosunkowo wysokiej funkcji – komendanta Obwodu Międzychód „Mina/Mięczaki” – Mierzwicki nie był wtajemniczony w fakt, iż por. Bota został już zaprzysiężony podczas pobytu w niewoli jesienią 1939 r.). Aresztowany 8 VIII 1944 r. w swym mieszkaniu w sierakowskiej cegielni, został pieszo doprowadzony przez 4 uzbrojonych SS-manów na posterunek żandarmerii przy obecnej ul. 8-Stycznia 4. Od 9 sierpnia do 3 listopada był więźniem obozu pracy wychowawczej (AEL) w Żabikowie (nr 18 096), gdzie przebywał kolejno w celach H2, K3 i J1, zakwalifikowany jako więzień polityczny. Następnie przetrzymywany w więzieniu w Inowrocławiu i KL Neuengamme (nr 70 487).

Książka do nabycia: www.expansa.pl

Wyzwolony w maju 1945 r. przez wojska brytyjskie. Na terenie byłego obozu zaangażował się w pracę oświatową, kulturalną i charytatywną na rzecz byłych współwięźniów. Powrócił do Międzychodu w październiku 1945 r. W latach powojennych organizował i administrował Państwowymi Gospodarstwami Rolnymi, m.in. w Gorzycku, gdzie był kierownikiem gospodarstwa, a później pracował jako planista w Kombinacie PGR Kwilcz. Po przejściu na emeryturę pozostał w Kwilczu, gdzie po długotrwałej chorobie zmarł 20 III 1974 r. Został pochowany na Cmentarzu Junikowskim w Poznaniu (pole 6 kwatera 4).

Ożeniony z Teodorą Bayer (1901–1980) z Warszawy. Mieli 2 córki: Krystynę Gawrońską (1927) i Teresę Forecką (1933) – lekarza.

Wyróżnienia: Państwowa Odznaka Strzelecka klasy III (brązowa) w 1932 roku.

Źródła: WBH, I.481.B.11636; „W konspiracji wielkopolskiej 1939–1945”, opr. Z. Szymankiewicz, s. 37, 41; „Sierakowskie Zeszyty Historyczne”, sierpień-wrzesień 2009, nr 4, s. 149; „Sierakowskie Zeszyty Historyczne”, listopad 2012, nr 9, s. 36, 42, 54 i 56; OM, 16 VI 1932, R. 8, nr 27, s. 1; OUdPM, 10 XI 1927, R. 8, nr 48, s. 2; 7 VII 1927, R. 8, Nr 30, s. 2; „Kurier Poznański”, 14 IX 1926, R. 21, nr 424; GM, 10 I 1926, R.4, nr 3, s. 2; „Junak”, 3 II 1929,  R.1(10), nr 4, s. 16; www.straty.pl (20 4 2018); Dokumentacja p. Tadeusza Liberkowskiego; Relacja p. Elżbiety Sroki z Kwilcza zebrana przez p. Monikę i p. Marcina Lehmann; Fotografia i relacja córki p. Teresy Foreckiej z Poznania; http://www.poznan.pl/mim/necropolis/search.html; Cz. Mierzwicki ps. „Adam” – Wspomnienia – tekst dotychczas niepublikowany, s. 4, Kopia rękopisu w posiadaniu Redakcji SZH; Relacje ustne i dokumenty Inspektoratu AK „Zachód”.

Jarosław T. Łożyński

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

osiemnaście − 2 =